در این مقاله تمایل جمهوری اسلامی ایران برای اینکه به عنوان عضو کاملی از سازمان همکاری شانگهای (SCO) تحت سایه تنش های هسته ای ایران با ایالات متحده، با تمرکز خاص بر روی شرایط ،مورد ارزیابی قرار می گیرد، که زمینه ای را برای ایجاد 5 عضو شانگهای در سال 1996، تغییرات موجود در آن در سال 2001، و پیشرفت هایی که بعد از جنگ سرد ایجاد شده و همچنین حضور ایالات متحده بعد از 9 تا 11 حمله تروریستی به این کشور، مهیا کرده است. روابط ایران با شش کشور عضو سازمان همکاری شانگهای (SCO) بر اساس اطلاعات دیگری برای ایجاد درک کلی در خواننده در ارتباط با احتمال عضویت ایران در SCO و تجزیه و تحلیل جواب های مربوط به این سوال، مورد بررسی گرفته است. آیا این مسئله برای ایران امکان پذیر می باشد که تحت فشار شدید ایالات متحده به دلیل برنامه هسته ای اش می باشد، در آینده ای نزدیک، به عنوان عضو کاملی از SCO تبدیل گردد، بازتاب این مورد در ایالات متحده چه می باشد ؟

کلیدواژه 

سازمان همکاری شانگهای، وضعیت ناظران، عضویت کامل، مسئله هسته ای ایران، وضعیت ایالات متحده در ارتباط با روابط ایران و SCO .

مقدمه :

بعد از تجزیه شوروی، 15 دولت مستقل و تازه تاسیس ایجاد شد و 5 نمونه از این کشورها شامل قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان، تاجیکستان و ترکمنستان به عنوان دولت های آسیای مرکزی می باشند. چنین پیشرفت هایی فرصتی را برای قدرت های منطقه مانند ترکیه و ایران به دلیل وابستگی های زبانی، مذهبی و روابط فرهنگی با این کشورهای آسیای مرکزی برای نشان دادن خودشان به عنوان یک قدرت مسلط در منطقه ایجاد کرد. 

ص 80 

به هر حال چنین دولت های تازه تاسیس آسیای مرکزی در ابتدا خودشان را از سلطه روسیه، و سپس از سلطه ترکیه و ایران و همچنین بعد از 9 تا 10 حمله تروریستی و حضور آمریکا در منطقه به منظور جنگ در برابر توریست، رها کردند. طغیان مجدد سریع مذهبی در اواخر 1980 و اوایل 1990 که تمرکز آن بر روی حقوق مسلمانان قرار داشته و تغییر به اسلام سیاسی، منجر به ایجاد گروه های رادیکال در مقابل نظام دولتی سکولار و ایجاد دولت های اسلامی در این مناطق شده است. طرز حکومت بد دولتیان از نقطه نظر اقتصادی و حقوق دموکراتیک مردم این منطقه را به گرفتن کمک از گروه های رادیکال که به عنوان ناجی برای مردم که شرایط بسیار سختی را در زمان انتقال قدرت سپری می کرده اند و دارای شرایط زندگی استاندارد نبوده و تحت فشار بوده اند کشانده است. بنا به گفته های رای این گروه های رادیکالی در مقایسه با گروه های دیگر در کشورهای آسیای مرکزی در بخش های دره فرقانا  (ازبکستان) بنیادگرا می باشند. اکثر این گروه های رادیکالی توسط سازمان های وهابی عربستان صعودی تحریک یا بر روی آن ها سرمایه گذاری می شود و این از زمانی می باشد که مسلمانان در آسیای مرکزی اکثرا سنی هنفی بوده اند. تهدیدات فزاینده اسلام نظامی، افراط گراها، و گروه های جدایی طلب نه تنها در کشورهای مرکزی آسیا، بلکه در روسیه و چین نیازمند ایجاد یک سازمان امنیتی در منطقه می سازد که گروه ها را قادر می سازد تا با هم جمع شده و به تجزیه و تحلیل اطلاعات با تبادل آن ها، تبادل تجارب در موضوعاتی همانند جنگ در برابر تروریسم، جدایی طلبان و افراط گراها و انواع اقدامات دیگر در مقابل این سه تهدید در منطقه میپردازند.